środa, 20 września 2023

Iwona Srokol- ,,Rok 2030".


Autor: Iwona Srokol

Tytuł: ,,Rok 2030".

Wydawnictwo: Self publishing

Rok wydania: 2023

Ilość stron: 236

Moja ocena: 8,5/10


https://drive.google.com/file/d/1OpYS6-vnoIYEzVG1jvpkFprlMaZtMPu8/view?fbclid=IwAR31THOyr0b3gHydo9coS0rEadoR7squr45y7yVQm06_F815gzdY0TCXx6c

Dziękuję Autorce za przekazanie mi do recenzji swojej książki w formie e-booka (dostępna w formacie epub,pdf lub mobi pod linkiem https://www.empik.com/rok-2030-iwona-srokol,p1408909731,ebooki-i-mp3-p). 

Książka należy do gatunku social fiction. Jak sama autorka zaznacza dzięki niej można zanurzyć się zarówno w przeszłości, teraźniejszości jak i zajrzeć za kotarę przyszłości. 

Fabuła rozpoczyna się od odsłony (zamiast rozdziałów, dzięki temu całość zbliża się do dzieła na scenę) mającej miejsce w kościele. Anna Nowak i Piotr Kowalski mają wstąpić w nowoczesny związek umowny, który powiązany jest z kredytem mieszkaniowym. Wszelkie scenariusze tego, co może się nie udać w czasie ceremonii przećwiczyli wcześniej ze specjalną konsultantką. Już w kościele zderzają się ze sobą dwa światopoglądy gości, jedni są za nowoczesności, inni wolą tradycję, zakonserwowane zwyczaje i związaną z nimi ułudę stałości świata. Patryk, mąż Gosi uważa większość nowoczesnych rozwiązań obowiązujących w społeczeństwie za zbędne, nie jest do nich przekonany. Najciekawsza była historia związana z zakazem wykorzystywania symboliki tęczy, dopiero ślub biskupa z jego partnerem położył kres temu obostrzeniu. Pewnym odpoczynkiem od zderzania się wizji świata gości jest dość niezwykła aukcja, z której pieniądze trafiają do młodych. Można wylicytować sekrety ludzi, listy mailingowe czy domeny w Sieci. Druga część wydarzenia łączy się z możliwością zakupu przedmiotów powiązanych z czasami dawno minionymi (np. oryginalna, bez nowoczesnych zmian wersja ,,Czerwonego kapturka", moherowy beret rocznik 2004 itp.). 

W kolejnych odsłonach poznajemy nowych bohaterów, w tym brata Gosi; Michała. Razem postanawiają wziąć udział w terapii, w jej trakcie tworzą w grze ,,The Sims" wyobrażenie swojej idealnej rodziny. Po tej scenie poznajemy Grażynę, matkę rodzeństwa. Jej mąż zniknął, nie kontaktuje się z rodziną. Grażyna działa na rzecz zwierząt w fundacjach, została też psychologiem zwierzęcym. 

Następne odsłony to między innymi lekcja polskiego prowadzona przez Patryka. W jej trakcie uczniowie prezentują nowoczesne i poprawne politycznie wersje tekstów literackich z kanonu lektur. Z kolei Michał rozważa wyprowadzkę do własnego mieszkania, towarzyszy mu w tych rozmyślaniach jego dziewczyna- Jagna. W tym miejscu Autorka zaserwowała porcję zabawnych, acz zmuszających do myślenia spraw jakie w rozmowach podjęli bohaterowie. Rodzina ma przyjąć u siebie ciotkę Dee z USA (wcześniej miała na imię Hildegarda). W następujących po przygotowaniach odsłonach pojawiają się po raz kolejny dysonanse w postrzeganiu świata. 

Patryk w pracy dostaje poważne zadanie, ma nadzorować proces dostosowania jasełek do nowych realiów (głównie chodzi o neutralność światopoglądową, nowe teksty kolęd itp.). Autorka w tym miejscu poruszyła dość istotny temat czy należy zmieniać pewne zakorzenione, tradycyjne już święta w coś, czego podstawowym zadaniem jest neutralność (w fabule Boże Narodzenie ma być we wrześniu świętowane). Po różnych perypetiach Patryk zostaje zmuszony przez dyrekcję do odejścia z pracy. Nie radzi sobie z nową sytuacją, nie pomaga mu terapeuta. W międzyczasie Grażyna decyduje się ku przerażeniu bliskich związać ze swoim dość bliskim znajomym, Nestorem. Michał wraz z dziewczyną chcą przenieść się na swoje, po wygranej w konkursie na wiersz (Michał opisał w nim rozpad swojej rodziny). Kolejnym etapem jego kariery jest muzyczna współpraca z proboszczem (bardzo rozbawił mnie pomysł wygwizdywania melodii znanych kolęd czy podobnych utworów w ramach kariery muzycznej). Pod koniec fabuły rodzina dowiaduje się o śmierci Zbyszka, męża Grażyny. Patryk z kolei jest poszukiwany przez policję za swoje wybryki w byłym miejscu pracy. Przygotowania do ślubu Nestora i Grażyny zakłóca pojawienie się jednej z postaci. Zakończenie ma formę otwartą. 

Plusy i minusy:

+ Wizja świata przyjemnie łechtała moje wolnościowe serce. Chociaż w całości wizja świata powodowała u mnie chęć do rozmyślań czy faktycznie wszystkie wolnościowe rozwiązania są słuszne. 

+ Autorka w dowcipny i inteligentny sposób krytykuje zarówno ,,stare" jak i ,,nowe" zasady życia. 

+ Przypisy wyjaśniające niektóre elementy świata przedstawionego poszerzają fabułę o dodatkowe ,,smaczki". 

+ Odsłony zamiast rozdziałów, całość zyskuje formę jakby ,,żywych obrazów" czy też dzieła scenicznego. 

+ Autorka zaczęła pisać swoją książkę w 2013 roku (jako ,,Rok 2018"), dobrze, że po 10 latach zdecydowała się ją wydać.

+/- Mogą znaleźć się osoby dla których political fiction z naciskiem na socjologiczno-politologiczne kwestie może być za trudno strawna (dla mnie była w sam raz, bo lubię takie klimaty i poczucie humoru jakie prezentuje Autorka). 

- Chwilami za dużo elementów światopoglądowych i zderzania się wizji świata różnych osób. 

- Fabuła nieco za linearna. Brakowało mi więcej elementów historii bohaterów, wtedy czytelnik wiedziałby dlaczego myślą w taki, a nie inny sposób. 

Pozdrawiam! 

poniedziałek, 11 września 2023

Michał Protasiuk- ,,Anatomia pęknięcia".


 Autor: Michał Protasiuk

Tytuł: ,,Anatomia pęknięcia". 

Wydawnictwo: Powergraph 

Rok wydania: 2021

Ilość stron: 442

Moja ocena: 7/10

 

Dziękuję wydawnictwu Powergraph za możliwość zapoznania się z tym zbiorem sześciu opowiadań, które zdecydowanie można porównać do fabuły serialu ,,Black Mirror" (jak wydawca w notce na okładce napisał). 

1. Fikcja polityczna- opowiadanie przedstawia możliwe scenariusze związane z wyborami wszelkiego rodzaju w polityce. Autor ukazał powolne przechodzenie od kampanii wyborczej opartej na AI (m.in. kreowanie wizerunku kandydata zgodnie z badaniami społeczeństwa, wykorzystywanie technologii deep fake do deprecjonowania rywala itd.) przez tak zwaną lottokrację (wybór kandydatów na podstawie losowania) po decydowanie przez obywateli o wszystkich działaniach władzy w drodze referendum elektronicznego. Śledzimy losy dwóch kandydatów na Prezydenta Polski, w miarę rozwoju fabuły autor odkrywa przed nami ich sekrety, które mogłyby zaszkodzić kampanii. Cała historia kończy się pewnego rodzaju przemyśleniami związanymi ze zbyt daleko posuniętą decyzyjnością tłumu. Sam autor w omówieniu opowiadań na końcu książki zaznaczył, że rzeczywistość wyprzedziła już fikcję (opowiadanie jest z 2015 roku). 

2. Anatomia pęknięcia- akcja została osadzona w Szwecji. Sven i Matilda to małżeństwo, które wydaje się być uosobieniem sukcesu i szczęścia. Niestety przez genetyczną chorobę Matildy nie mogą mieć dzieci, do tego Sven stopniowo popada w paranoję, wydaje mu się, że żona go zdradza. Pewnego dnia pokazuje swoje mroczne oblicze, przemienia się w damskiego boksera. Na szczęście jego żonie udaje się powiadomić policję, która zabiera go na obserwację psychiatryczną. W jej trakcie lekarz prowadzący zauważa u swojego pacjenta coraz więcej symptomów nowego schorzenia psychicznego. Po lekkim przerobieniu istniejącego testu psychologicznego dochodzi do wniosku, że jest świadkiem powstania wręcz epidemii schorzeń powiązanych ze skrzywieniem odbioru rzeczywistości. Chodzi o możliwość zwiększania się w przyszłości wpływu podziałów społecznych, religijnych itp., które podsycane przez media mogą prowadzić do epidemii takich schorzeń. 

3. Grzybiarze- Franciszek ma 31 lat, jest specjalistą od wirusów atakujących leśne grzyby. Wmawia sobie, że osiągnął bardzo niewiele w nauce, zwłaszcza w porównaniu do swojej byłej dziewczyny (także zajmującej się wirusami od grzybów). Dowiaduje się, że jego była nagle zaginęła, jej siostra prosi go o pomoc. Początkowo bohater nie jest zbyt chętny do działania. jednak po przemyśleniu sprawy zmienia zdanie. Stopniowo poznaje różne tropy, które wiążą się z tym zaginięciem, w pewnym stopniu poznaje swoją byłą dziewczynę na nowo. Ostatecznie Franciszek odnajduje ją, po wielu fabularnych zwrotach opowiadanie kończy się pytaniem o to, czym mogą kierować się ludzie, którzy dokonują naukowych odkryć, a także jak można oceniać te przesłanki. Najciekawszym motywem opowiadania jest wizja Internetu, który będzie wykorzystywał grzybnię do swojego działania. Według faktycznie prowadzonych badań ma to wpłynąć na szybkość i efektywność połączeń. 

4. Ciała za mało- bohaterka kolejny raz przychodzi na test do firmy, gdzie jako pracownik miałaby wspierać sztuczną inteligencję w dopuszczaniu filmów na platformę w Sieci (ma oglądać wszystkie przesyłane filmy i oceniać je pod względem regulaminowym firmy). Znów nie udaje jej się przejść przez sito rekrutacji. Gdy zrezygnowana wraca windą na poziom ulicy poznaje Mateusza, który tak jak ona odpadł na początkowym etapie. Nasza bohaterka zaczyna szukać informacji o tym chłopaku. Dowiaduje się, że cierpi on na chorobę popromienną; zapadł na nią po tym jak stał się przypadkową ofiarą zamachu w Warszawie. Powoli zaczyna się rodzić nić przyjaźni między tą dwójką. Ostatecznie główna bohaterka decyduje się wziąć udział w eksperymencie, który przeprowadzi kolega Mateusza. Jako chory na zespół Aspergera wymyślił wspierany przez AI program do współodczuwania. W trakcie eksperymentu dochodzi do swoistego przeciążenia mózgu bohaterki, jednocześnie odkrywa, że Mateusz mógł być jedynie wytworem komputerowych mocy obliczeniowych. Ostatecznie dostaje propozycję pracy od Agencji zajmującej się wychwytywaniem fake newsów w Sieci. Według specjalistów poprzez udział w tak dziwnym eksperymencie wykazała wysoki poziom empatii. Całe opowiadanie osadzone jest w realiach, gdzie nieprawdziwe wiadomości, straszenie terrorystami itd. są czymś powszechnym (jeszcze bardziej niż dziś). Można odczytać tę fabułę jako ostrzeżenie przed światem, gdzie kłamstwo będzie prawdą. 

5. Sześć- Tiina jako mała dziewczynka przeżyła atak Rosji na Estonię (zakończony po groźbie użycia broni jądrowej). Już wtedy wykazywała ponadprzeciętną inteligencję, była bardzo dobra z matematyki. Po studiach znalazła pracę w firmie zajmującej się chmurami obliczeniowymi, uczeniem maszynowym itp. Największym ich osiągnięciem jest program o nazwie Rój, pewnego dnia wymyka się jednak spod kontroli uczonych, powoduje zamęt w sieciach komputerowych, doprowadza do katastrofy samolotu, wahań na giełdzie. Razem z innymi inżynierami nasza bohaterka ma wymyślić sposób jak zatrzymać ten program. Pomóc ma im Rosjanin, który w przeszłości skrzywdził seksualnie Tiinę. W tle pojawiają się jeszcze animozje innych pracowników wobec szefa firmy. Ostatecznie okazuje się, że za buntem maszyn stoi człowiek. Całe opowiadanie kończy się w dramatyczny sposób, bohaterka jednocześnie rozwiązuje problem z maszynami i zamyka swoją przeszłość. 

6. Przeciw naturze- Akcja została osadzona w 2042 roku. Ann Filley ocalała z wypadku trolejbusu, który stoczył się do rzeki. Małgorzata Kruk zleca jej (w pewnym sensie) zadanie, aby Ann dowiedziała się dlaczego w tym wypadku zginął mąż Małgorzaty. Po nitce nasza bohaterka dochodzi do kłębka, odkrycia dokonanego przez profesora Kruka, które wywraca dotychczasowe prawa fizyki do góry nogami (odkrycie, że czas w pewnych warunkach może się cofać). W tle pojawia się sekta Millenialna, która ma zamiar zaszkodzić wszystkim zajmującym się sprawą. Opowiadanie można podsumować jako próbę znalezienia odpowiedzi na pytanie, co może się stać, gdy nauka znajdzie odpowiedź, rozwiązania jakiegoś problemu, które zaprzeczają wszystkim wcześniejszym odkryciom. 

Plusy i minusy:

+Najciekawsze opowiadania to ,,Grzybiarze" i ,,Ciała za mało". Autor stawia w nich naprawdę istotne pytania, które wiążą się z naszą przyszłością. Wiele zależy w kwestii postępu naukowego od etycznej strony wszystkich działań z tym związanych. Poza tym w ,,Grzybiarzach" przedstawiony jest prawdziwy projekt, który w rzeczywistości jest mniej zaawansowany niż ten z opowiadania (nie mniej wszystko może pójść w podobną stronę co w fikcji). 

+ Niezłe zakręty fabularne, które powodują zaskoczenie u odbiorcy. 

+ Objaśnienia autora do opowiadań, co stało za ich powstaniem, jest też spora porcja lektur uzupełniających dla zainteresowanych teoriami na jakich opierał swoje opowiadania autor. 

+/-  Fikcja przedstawiona na kartach książki powoli staje się lub może się stać naszym udziałem. 


- Dość zbliżone do siebie tematycznie opowiadania (mogą się szybko znudzić). 

- Dla niektórych odbiorców taka wizja świata jaką przedstawia autor może być odrobinę za mroczna. 


Pozdrawiam!

wtorek, 5 września 2023

Tereny SGGW.

 W ramach poznawania okolicy poszliśmy sobie ostatnio na spacer po terenie SGGW. Muszę powiedzieć, że szczególne wrażenie zrobił na mnie Rezerwat przyrody Skarpa Ursynowska. Może nie ze względu na tereny podmokłe (bagienka, torfowiska, grądy), a bardziej ze strony leśnego klimatu. To kolejne miejsce, gdzie można poczuć leśny klimat, nie oddalając się od miasta jakoś mocno. Przyjemnie było też na terenie samego kampusu uczelni, sporo budynków ma historyczny charakter, są też takie, że głowa mała jeśli o nowoczesność chodzi (biblioteka uczelniana chociażby). Wrażenie zrobiła też na mnie Aula Kryształowa z kilkoma kryształowymi żyrandolami, kasetonami na suficie i z ogólnymi przyjemnymi dla oka zdobieniami. 

Z ciekawostek dowiedziałem się, że na tej uczelni można zapisać się na zajęcia na wydziale ekonomii (ma on już 70 lat!) oraz wydziale socjologii i pedagogiki. Wcześniej wiązałem tę uczelnię raczej z kierunkami związanymi z ogólnie pojmowaną biologią (rolnicze sprawy, hodowlane, weterynaryjne). Przy wydziale socjologii i pedagogiki zobaczyłem z kolei coś, co spowodowało wielkiego banana na mojej twarzy. Otóż ktoś przy zwykłym trawniku, gdzie rosną poza trawą jakieś stokrotki jedynie wstawił tabliczkę z napisem ,,ogródek socjologiczny". Do teraz nie wiem co autor miał na myśli. :D 

Dowiedziałem się też, że prawidłowo nie mówi się pszczelarstwo tylko pszczelnictwo. Jak widać człowiek może się uczyć cały czas właściwie. 

Dziś polecam:  Iron Butterfly (acid rock, rock psychodeliczny, heavy metal, hard rock, AOR), Jesus Christ Muscle Car (rock, desert rock, doom, hard rock, stoner rock) oraz Jimmy Eat World (emo-pop, rock alternatywny, indie rock). 

Pozdrawiam!

piątek, 1 września 2023

Koncertowo nieco. Zieleń Ursynowa.

24 sierpnia byłem z Rodzicielką na koncercie z okazji Dnia Niepodległości Ukrainy. Występy miały miejsce przed urzędem dzielnicy, który mamy pięć minut od domu. Wystąpiły dwa zespoły: Luiku z Ukrainy i Enej z pogranicza, jeśli można tak ich określić. 

Pierwszy występ obejrzeliśmy właściwie w części małej. Nie mniej zespół potrafił łączyć liryczne granie z przytupem i energią charakterystyczną dla Ukrainy. 

Enej nie należy do moich ulubionych zespołów. Nie mniej podziwiam ich za to, że są na scenie już od 21 lat. Ich występ na żywo zrobił na mnie wrażenie przede wszystkim oprawą świetlną i pirotechniczną. Poza tym całkiem sprawnie poruszali się między hitami i mniej znanymi mi ich piosenkami, a także między czadem i dźwiękami zbliżającymi się do jazzu, improwizacji. 

Z każdym spacerem doceniam coraz bardziej zieleń jaka jest na Ursynowie. Właściwie każde przejście między budynkami, okolice chodników itp. mają solidną porcję roślin wszelkiej maści. Można znaleźć żywopłoty, powoje owijające elementy architektury, stare drzewa. Plusem jest też to, że praktycznie każde przejście skrótem jest możliwe. We wcześniejszym miejscu zamieszkania niestety spółdzielnie i administracje stawiały na wygradzanie i ograniczanie nawet małych skrawków do przechodzenia. W ten sposób wykończono jedną cukiernię, wygrodzono park, ludzie musieli nadrabiać dużo, dlatego część z nich rezygnowała z zakupów w ulubionym miejscu. Na Ursynowie jak na razie znalazłem jedno wygrodzone miejsce, jednak od 6 do 22 można przechodzić po terenie. 

Dziś polecam: Exorcised Gods (deathcore), Everyone You Know (elektronika, indie pop, hip-hop) oraz Fantômas (metal awangardowy, rock eksperymentalny, metal alternatywny). 

Pozdrawiam!